کتاب سدید، گفتمان تحول در تبیین دین در بیان صاحب نظران

کتاب سدید به قلم آريالای مجید نقی‌لو می باشد که در سال 1404 در دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است .

برشی از کتاب :

نقش جایگاه اجتماعی دین در تبیین

 نقش جایگاه اجتماعی دین در تبیین آن اندکی پس از رحلت پیامبره جامعه اسلامی از مسیر اصلی خود که ایشان ترسیم کرده بود فاصله گرفت و خلافت آن حضرت عملاً به سلطنت تبدیل شد و در طول تاریخ اسلام تقریباً حاکم الهی و حکومت اسلامی که نشانه‌هایی از اصول اولیه آن در خود داشته باشد وجود نداشت و همین امر سبب شد عالمان دینی که در صدد تبیین و تبلیغ دین بودند و آثار مکتوب از خود به جای گذاشته اند عمدتاً به یک دین فردی توجه کرده و از دین اجتماعی کمتر بحثی به میان آورند بلکه به خاطر نبود حاکمیت ،اسلامی مباحث مربوط به حکومت و جامعه اسلامی را در منابع و تالیفات خود ذکر نکرده‌اند.

حال که پس از ۱۴۰۰ سال حاکمیت اسلامی در یک کشور پهناور آن هم از جنس اسلام ناب شیعی شکل گرفته نمی‌توان به مباحثی که در دوران طاغوت و استضعاف مسلمین بیان می‌شد اکتفا کرد. امروزه باید در تبیین دین به تغییر تاریخ و تغییر جایگاه دین در عرصه اجتماع توجه ویژه‌ای کرد در حاکمیت طاغوت که تمامی عوامل سیاسی و اجتماعی بر علیه دین و دین داران است عالمان دین سعی داشتند.

مانع از بین رفتن اصل دین و منابع دینی شوند در روزگاری که شیعه اهل بیت بودن جرمی تلقی می شد که مجازات آن اعدام به بدترین شکل بود و یا در بهترین حالت پیروان اهل بیت در اقلیت به سر می‌بردند آنچه از دین گفته می‌شد عمدتا جنبه دفاعی و تلاشی برای بقا بود اما وقتی حاکمیت اسلامی شکل گرفت و ارکان قدرت سیاسی و اجتماعی در اختیار مسلمانان پیرو مکتب اهل بیت قرار گرفت و قانون اساسی بر مبنای اسلام حقیقی نوشته شد در چنین فضایی دفاع از حریم اهل بیت نمی‌تواند

به همان شکلی باشد که مرحوم میر حامد در عقبات الانوار یا علامه شرف الدین در المراجعات داشت. هرچند امروز هم به این میراث علمی گرانسنگ به شدت نیاز داریم اما به نظر می‌رسد نمی‌توانیم این تراث را برای امروز کافی بدانیم آن عالمان بزرگ به ضرورت زمان خود قلم زدند و خطابه خواندند و مجاهدت کردند اما امروز و در زمان حاکمیت اسلام برای . . . 

شیوه‌های انتقال معارف دینی

نکته سوم مربوط به شیوه‌های انتقال معارف دینی است. بخشی از مخاطبان امروز ما به لحاظ بینشی و ارزشی احساسی و عاطفی کنشی و رفتاری نسبت به دین دچار مشکلات و رفتارهای متعارضی هستند که بخشی از آن به خاطر عدم انتقال درست ما نسبت به معارف دینی است.

در اتفاقات مربوط به کرونا دیدید که تعدادی از مخاطبان ما :گفتند مگر شما نمی‌کـنید دعا اثرگذار است. پس چه شد؟ مگر نمی گفتید امام معصوم برای ما در زمان گرفتاری دعا میکند و دعای او مستجاب است؟ بخشی از مخاطبمان ما در این شرایط به لحاظ بینشی دچار مشکل شده .بودند به لحاظ احساسی و عاطفی هم مشکل پیدا کرده بودند؛ احساس تنهایی و غربت پیدا کرده بودند نمی‌خواستند با کسی ارتباط داشته باشند.

نوعی هراس و پوچی در آنها به وجود آمده بود به لحاظ کنشی و رفتاری هم دچار مشکل شده بودند ولی بعضی از آنها نماز هم نمی‌خواندند به عبارتی ما با مخاطبی به هم ریخته که به لحاظ ،بینشی مشکل پیدا کرده است به لحاظ احساسی و عاطفی شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند و به لحاظ کنشی و رفتاری نیز وضعیتش دگرگون شده است روبه رو شده بودیم چگونه می‌توان پیوند چنین مخاطب آشفته‌ای را با دین برقرار ساخت؟ چگونه می‌توان مسائل ذهنی چنین مخاطبی را در این فضا سامان داد؟ اینها نکاتی است که باید به آنها در موضوع تبلیغ توجه داشت.