کتاب اخلاق حرفه ای در مدیریت با رویکرد اسلامی

کتاب اخلاق حرفه ای در مدیریت با رویکرد اسلامی به کوشش آقای وحید خاشعی و خانم ورنا مخواستی تهیه و تالیف گردیده است. کتاب حاضر توسط نشر معارف در سال 104 به بازار کتاب های مدیریتی اسلامی معرفی و عرضه گردیده است.

برش هایی از کتاب کتاب اخلاق حرفه ای در مدیریت با رویکرد اسلامی:

اصولی همچون وفای به عهد و عمل به وعده ها»، «انفاق»، «برکت» رزق و روزی»، «قناعت»، «اعانه و تعاون»، «شفافیت در کسب وکار و رقابت را مورد بررسی قرار داده و در پایان نیم نگاهی به مباحث مربوط به «کسب وکار ملی و بین المللی» داشته و با اشاره به نظریه های تجارت بین المللی به قاعده «نفی سبیل» استناد کرده و اصل اخلاقی قرآنی «پرهیز از زیر بار سلطه کفار رفتن را اصل حاکم بر تجارت بین المللی مسلمانان با غیر مسلمانان پرداخته است.

تأثیر نیت برفعل اخلاقی

از جمله اشکالات جدی که شهید صدر به رویکرد غایت گرایی وارد می داند، تأثیر نیت بر فعل اخلاقی است بیان اشکال از این قرار است که مصالح و مفاسد یک فعل با قطع نظر از کیفیت انجام آن توسط فاعل در نظر گرفته میشوند؛ مثلا مصلحت مصرف یک دارو برای شخص بیمار درمان بیماری است؛ چه آن شخص با اختیار خود نسبت به مصرف دارو اقدام نماید و چه به واسطه اکراه او را مجبور به مصرف دارو نمایند.

اما این مسئله پیرامون حسن و قبح صادق نیست؛ چراکه این دو صفت با در نظر گرفتن فعل به همراه فاعل مختار تحقق پیدا میکنند پس از روشن شدن این مطلب، تقریر اشکال از این قرار است که نمیتوان مصالح و مفاسدی را که در آن فاعل مورد لحاظ نمی‌باشد. به عنوان معیاری برای اتصاف یک فعل به خوبی و بدی در نظر گرفت.

لغويت جعل قبح تجرى از جمله اشکالات دیگری که شهید صدر به آن دسته از غایت گرایان که قضایای اخلاقی را انشایی میدانند وارد میداند اشکال لغویت جعل قبح تجری میباشد براساس مبنای مذکور قبح تجرّی اعتباری است که براساس مصالح و مفاسد صورت پذیرفته است و دارای واقعیت خارجی نمی‌باشد.

کیفیت طرح اشکال بر این مبنا از این قرار است که عمل صورت گرفته نزد شخص متجری دارای قبح بوده است؛ اما این قبح مانع از ارتکاب آن عمل نگردیده و هیچگونه محرکیتی در جهت ترک نداشته است در نتیجه غرضی برای جعل و اعتبار قبح تجری وجود و این اعتبار لغو خواهد بود.

این مسئله به ضمیمه این نکته که انشای لغو، هرگز از سوی معتبر حکیم صورت نمیپذیرد ما را به این نتیجه میرساند که قضایای اخلاقی مبتنی بر مصالح و مفاسد جعل نگردیده اند.