کتاب شیخ فضل الله نوری به دوران دوران اواخر سلطنت پنجاه ساله ی ناصرالدین شاه اشاره دارد. روند افول دولت قاجار سالها بود که آغاز شده بود و حالا در معادلات  قدرت جهانی هم سخن از بازیگری جدید درمیان بود.

بازیگری که نامش جدید بود اما تاریخ تمدنی ایران این رقیب را خوب میشناخت.رقیبی که همیشه در ایام ضعف ایران سرو کله اش برای انتقام  پیدا میشد.در هر دوره از تاریخ با یک نام پیش آمده بود.