قیام حسینی در برابر جاهلیت اولی قیام خمینی در برابر جاهلیت مدرن

در فرهنگ اسلامی با لحاظ پذیرش کلی ادیان ابراهیمی و دستاوردهای عقلانی بشر در مرحله عمل ، نهایتا تنها مسیر مورد پذیرش درگاه الهی ” دین اسلام ” است. به عبارت دقیق تر تنها راه تکامل بشری مبتنی بر داده های دینی ما ، مسیر اسلام است. آنچه هم به عنوان منابع معرفتی دین اسلام معرفی شده در کنار قرآن که اهم منابع است ، آثار روایی به جانده مانده از حضرت رسول و جریان اهل بیت ع می باشد که در قالب جوامع حدیثی جمع آوری شده است.اما موضوع دیگری که میتواند ساختارهای فکری مسلمان و شیعه را در جامعه امروزی به ویژه در حوزه نظام های اجتماعی و ساختارهای کلان ، موضوع سیره سیاسی و اجتماعی حضرات معصومین است. علی الخصوص که رفتار عملی حضرات صراحت بیشتر در تبیین نظرات معصومین در حوزه های مختلف سیاسی از مواجهه با دشمنان تا نوع رفتار با دوستان و اصحاب چه در حال آزادی یا در وضعیت تقیه دارد.به هر حال مطالعه ی موردی سبک زندگی فردی و اجتماعی حضرات اهل بیت ع لازمه ساخت بنیان های فکری و عملی جامعه ی شیعی و اسلامی است.دکتر خسروپناه طی سلسله جلساتی که در کتابی تحت عنوان ” جریان شناسی عصر معصومان ” جمع آوری شده ، به این مهم پرداخته است.رویکردی نویسنده در این کتاب بررسی سیره اجتماعی حضرات اهل بیت ع و مشخصا نوع مواجهه حضرات با دستگاه های حاکم و چگونگی سازماندهی اصحاب خود در ادوار مختلف است. طبیعتا حضرات اهل بیت ع به دلیل شرایط مختلفی که داشتن مجبور به رفتار های متفاوت بودند که بعضا علی الظاهر متناقض دیده میشوند. نویسنده در این اثر تلاش میکند ابتدا بستر اجتماعی دوره هر یک از ائمه را نشان داده و به دنبال آن به تحلیل کنش ها و واکنش های حضرات بپردازد.نکته ی قابل توجه این است که نویسنده معتقد است برای تحلیل درست وقایع صدر اسلام و زمانه ی اهل بیت ع ، الا و لابد باید ابتدا به فضای های فکری_سیاسی حاکم بر زمانه ی هر یک از معصومین را بررسی کرد تا بتوان تحلیل درستی از آن ها ارائه داد. فلذا ابتدا به تبیین جریان شناسی و تاثیر آن در تحلیل تاریخی می پردازد و بعد وارد تحلیل دوره تاریخی هر کدام از حضرات می شود.فصل ممیز این اثر با دیگر آثار در این است که نویسنده در این کتاب ابتدا گروه های که در ساحت سیاسی_اجتماعی در مقابل معصوم ع بوده اند را مشخص می کند و در ادامه به تحلیل رفتار معصوم ع با آن گروه ها می پردازد. فلذا ما در این کتاب معصوم ع را به عنوان یک فرد که با افراد دیگر مواجه است نمی بینیم ، بلکه با معصوم ع به عنوان یک نهاد که با گروهای مختلف در اداوار و شرایط مختلف مواجه است ، برخورد میکنیم.کتاب مذکور توسط نشر معارف به زیور طبع آراسته گردیده است.