کتاب شخصیت شناسی تاریخ معاصر

کتاب شخصیت شناسی تاریخ معاصر ایران به قلم یعقوب توکلی است. این کتاب به بررسی ابعاد شخصیتی و تاثیرگزاری آن‌ها در تاریخ معاصر ایران می‌پردازد. این اثر در دفتر نشر معارف به چاپ رسیده  و در اختیار علاقه‌مندان تاریخ قرار گرفته است.

برشی از کتاب:

تبلیغ پهلوی برای دروازه های تمدن از چه کسانی سرچشمه می‌گرفت؟

بله مسأله بازگشت به تاریخ ایران باستان و احیای عظمت ایران قبل از اسلام بسیار دامن زده می‌شد که همه این هیاهوها و ادعاها بر اساس القائات جاری در ادبیات نویسندگان داخلی مثل ابراهیم پورداود و مشیرالدوله پیرنیا و نویسندگان خارجی نظیر رومن گریشمن، سن کریستین و ادوارد براون و دیگران صورت می‌گرفت.

وقتی کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران را می‌خوانیم و وارد متن آن می‌شویم می‌بینیم که با مورخ بسیار نیرومندی سر و کار داریم که گویی دوره ای بسیار طولانی از زندگی خود را صرف مطالعه در همین رشته کرده است و راجع به همین موضوع تحقیق کرده است و ظاهراً غیر از مسأله تاریخ ایران باستان و تاریخ اسلام و رابطه بین اسلام و ایران چیز دیگری نمی‌داند.

آن قدر این کتاب دقیق و عمیق است که بدون هیچ واسطه ای، نشان از عمق و گستردگی حوزه اندیشه و حوزه نظر و نظریه پردازی ایشان دارد.

اثر دیگری که به نظر من بسیار مهم است، کتاب «عدل الهی» از مجموعه آثار کلامی ایشان است که استاد مطهری در آن، مباحث کلامی را به طور جدی مورد بحث قرار داده است. البته ادبیات کلامی ما متأخر بر این است اما تبدیل آن به زبان جدید، بسیار اثرگذار صورت گرفته است.

در مقایسه اگر کتاب “الهیات” حضرت آیت الله جعفر سبحانی را – که کتاب بسیار ارجمند و آموزنده ای است – مطالعه کنیم در می‌یابیم که گویی زبان نوشتاری آن، زبان خاص حوزه های علمیه است و زبان اجتماعی معاصر نیست؛

رقیب انتخاباتی بنی صدر که بود؟

پیش می‌رفت که به کاندیداتوری ریاست جمهوری بنی صدر ختم شود. در مقابل کاندیدای اول نیروهای مسلمان جلال الدین فارسی بود. در آن وضعیت بنی صدر تبلیغات گسترده‌ای را برای انتخاب خودش شروع کرد و این نگرانی به وجود آمد که اگر بنی صدر به ریاست جمهوری برسد وضعیت خطرناکی حکم فرما خواهد شد آقای بهشتی جزء اولین کسانی بود که متوجه خطر حضور بنی صدر شد.

در نتیجه از سوی نیروهای مسلمان بهترین گزینه آقای بهشتی بود هم حزب جمهوری اسلامی، هم اعضای جامعه روحانیت به امام گفتند که اجازه بدهید آقای بهشتی کاندیدا شود چون اگر بهشتی وارد رقابت نشود، قطعاً بنی صدر رئیس جمهور خواهد شد امام قبول نکرد و گفت صلاح نیست؛ چون اگر بهشتی رئیس جمهور می‌شد جامعه فکر می‌کرد که روحانیت از حکومت برای خودشان کیسه دوخته‌اند و برای رسیدن به حکومت انقلاب کرده اند.

موضوع کاندیداتوری جلال الدین فارسی پیش آمد و به علت شائبه ایرانی نبودن ایشان، آن هم منتفی شد. از سوی دیگر کاندیداتوری مسعود رجوی از مجاهدین خلق هم به علت اعتقاد نداشتن و رأی ندادن به قانون اساسی منتفی شد. بعد سازمان مجاهدین خلق در ترفندی موضوع ریاست جمهوری آیت الله طالقانی و سپس حضرت امام را مطرح کردند که ماجرایی بسیار طولانی دارد در نهایت نیروهای مسلمان به کاندیداتوری آقای دکتر حسن حبیبی رضایت دادند که ایشان هم به لحاظ شخصیتی، یارای برابری و مقابله با بنی صدر و سایر رقبا را نداشت.

و بنی صدر ریاست جمهوری را به عهده گرفت.