این کتاب با تبیین جریان های مهم سیاسی و تقسیم جهان به دست دو ابرقدرت بزرگ دنیا، نشان می دهد راه پیروزی، حرکت در مسیر قدرت های بزرگ جهانی نیست و چگونه کشوری می تواند با «نه گفتن» به این قدرت ها، استقلال و سیادت خود را بازیابد.
از مشروطه تا جمهوری رضاخان، ظهور امپریالیسم آمریکا، جنگ سرد و دکترین ترومن، حکومت های کودتا، دین و کلیسا، تربیت رسانه ها، مسیحیت صهیونیستی، مسیح بازمصلوب، ادبیات و رمان؛ فرار به تخیل، جنبش اسلامی نفت، تبعید امام، تئوری های اصلاحی در ایران، نخست وزیری بختیار و انفجار نور، از مباحث این نوشتار به شمار می رود.

این اثر که جلد دوم مجموعه روایت تفکر می باشد، روایتی است از فرهنگ و تمدن اسلامی که با استناد به منابع معتبر دینی و تاریخی به تبیین روند شکل گیری و توسعه تمدن اسلامی از زمان بعثت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله تاکنون پرداخته است.
این اثر در پنج بخش حاوی مباحثی نظیر پیدایش جامعه اسلامی، خلافت امویان، خاندان های ایرانی، سلسله های ترک، جریان های فکری جهان اسلام، دانش و نظام علمی در تمدن اسلامی، ملوک الطوایفی تیموریان، زوال تمدن اسلامی، هنر و ادبیات اسلامی، ظهور دوباره تمدن اسلامی و فرهنگ و تمدن دوره صفوی است.